6.6 Öğrenci desteği

Şekil 6.6.1 Öğrenci desteği

6.6.1 Öğrenme ortamında öğrenen desteği

Öğrenci desteği öğrenicilere yardım şekilleri içerik, beceri geliştirme veya resmî değerlendirme sunumunun ötesinde. Farklı unsurları içine alan öğrenci desteği, bu kitabın birçok yerinde ancak özellikle aşağıdaki bölümlerde ele alınmıştır:

• Tema 3.7

• Tema 4.4

• Tema 9.6

• Tema 12.10.

Brindley ve diğ. ( 2004 ) çevrim içi ve uzaktan eğitim öğrenenlere öğrencinin desteğini sağlamadaki tüm faaliyetlere kapsamlı bir genel bakış sunmaktadır. Bu kısımda, öğrenci desteğinin niçin etkili bir öğrenme ortamının hayati bir unsuru olduğunu tartışacak ve öğrenci desteğiyle ilişkilendirilen bazı etkinliklerden bahsedeceğim.

6.6.2 Yönlendirici destek

Şekil 6.6.2 Öğrenen desteği

Yönlendirici destek (scaffolding) terimini, bir öğretmenin veya öğretim elemanının öğrencilerin öğrenme sürecinde yaşadığı zorlukları tanılamasında ve bu zorluklara cevap vermesinde kullandığı işlevleri açıklamak için kullanacağım.

• yeni kavramlar veya fikirleri anlamada zorlandıklarında öğrencilere yardım etme;

• öğrencilerin bir konuyu daha iyi anlamasına yardım etme,

• farklı fikirleri veya uygulamaları değerlendirmelerinde öğrencilere yardım etme;

• bilginin sınırlarını anlamalarında öğrencilere yardım etme;

• hepsinin ötesinde, daha derinlemesine anlayabilmek veya daha üst bir yeterlilik düzeyine çıkabilmek için mevcut düşünme veya uygulama düzeylerinin ötesine geçmeleri için öğrencileri kışkırtma gibi.

Öğretmenlerin ve öğretim elemanlarının bu artan çeşitliliğinin önemi ve ardında yatan nedenler, bu kitabın kapsamı dışındadır. Bu faaliyetler planlanmış, doğallık ve öğretmen veya eğitmen tarafında cevap iyi bir anlaşma gerektiren ön olmamak eğilimindedir.

Bununla birlikte yakın zamanda sanal asistanlar veya sohbetler gibi otomatik öğrenci desteği örnekleri bulunmaktadır (eğitimdeki sohbetler hakkındaki araştırmalar için bkz. Winkler ve Söllner, 2018). Ayrıca, bir öğrencinin performansını belirlemek ve gerektiğinde onları daha fazla okumaya veya çalışmaya yönlendirmek için öğrenme analizleri kullanılmıştır (bakınız ör., Vesin vd., 2018).

Yönlendirici destek, öğrenme sürecinde öğrenci farklılıklarına daha iyi cevap verilmesini sağlar ve sıklıkla öğrenmenin bireyselleştirilmesine yol açar.

6.6.3 Geri bildirimde

Geri bildirim yönlendirici desteğin bir alt kategorisi olarak görülse de, bilgisayar destekli geri bildirimin ötesinde ödevler, proje çalışmaları ve yaratıcı etkinlikler gibi öğrenci etkinliklerinin performansına yönelik geri bildirim sağlama rolünü de içine alır. Yine, öğretmenin buradaki rolü, daha nitelikli olarak değerlendirilen öğrenci etkinlikleriyle başa çıkmak için daha bireysel geri bildirim sağlamaktır ve bu geri bildirim resmî değerlendirme veya notlandırma ile ilişkili olabilir veya olmayabilir.

6.6.4 Danışmanlık

Akademik çalışmalarında sağlanan doğrudan desteğin yanı sıra öğrenciler genellikle idari veya kişisel konularda da yardıma ve rehberliğe ihtiyaç duyarlar. Örneğin bir dersi tekrar almaları gerekebilir, aile üyelerinden birinin hastalığı nedeniyle ödev teslim tarihinin ileri atılmasını talep edebilirler ya da ders kaydını iptal etmek veya ileri bir tarihe ertelemek isteyebilirler. Her ne kadar bu hizmetler belirli bir dersin dışında verilebilse de, öğrencilerin bir programın akademik standartlarını karşılarken olası baskıları yönetebilmelerini sağlamak için yapılabilecek her şeyi yapmak suretiyle bu potansiyel yardım kaynağının etkin bir öğrenme ortamı tasarımında göz önünde bulundurulması gerekir.

6.6.5 Diğer öğrenciler

Öğrenme sürecinde diğer öğrenciler büyük destek sağlayabilir. Bu desteğin büyük kısmı, dersten sonraki sohbetler, sosyal medya veya öğrencilerin ödevlerde birbirlerine yardım etmesi gibi informal ortamlarda gerçekleşir. Bununla birlikte öğretmenler veya öğretim elemanları, öğrencilerin birlikte çalışabilecekleri iş birliğine dayalı öğrenme etkinlikleri, grup çalışmaları veya çevrim içi tartışma ortamları tasarlayarak bu süreci daha formal bir hâle getirebilirler.

6.6.6 Öğrenci desteği niçin bu kadar önemli

Tema 12’de göreceğimiz gibi iyi bir tasarım, netlik sağlayarak ve uygun öğrenme etkinliklerini oluşturarak öğrenci desteğine olan talebi önemli ölçüde azaltabilir. Öğrencilerin öğrenme sürecinde desteğe duydukları ihtiyaç farklılık gösterir. Yükseköğretimini tamamlamış, bir ailesi, kariyeri ve yaşam deneyimi olan yaşam boyu öğrenenler, neyi nasıl öğrenmeleri gerektiğini bilen, öz-denetimli öğrencilerdir. Diğer taraftan, okuma, yazma veya matematik becerileri gibi temel öğrenme becerilerinden yoksun olan ve dolayısıyla öğrenme konusunda güven eksikliği yaşayan öğrenciler de vardır; ki formal okul sistemi bu öğrenciler için büyük bir yıkımdır. Bu öğrencilerin okulda başarılı olmaları için büyük desteğe ihtiyaçları vardır.

Bununla beraber, öğrencilerin büyük çoğunluğu bu yelpazenin ortalarında bir yerdedir. Ara sıra sorunlarla karşılaşır, kendilerinden beklenen standartlardan emin olmayabilir ve okuldaki performanslarının nasıl olduğun bilme ihtiyacı hissederler. Aslında, “eğitmen varlığının” bir kursta, en azından çevrim içi öğrenmede, bir öğrencinin başarısı veya başarısızlığı ile ilişkili olduğunu gösteren çok sayıda araştırma mevcuttur (bakınız, ör., Shea vd., 2010). Öğretmenin veya öğretim elemanının varlığını hissetmediğinde, öğrencinin hem performansı hem de dersi veya programı tamamlama oranı düşmektedir. Bu öğrenciler için başarı ve başarısızlık arasındaki ince çizgide zamanında ve etkili bir öğrenci desteği yer almaktadır.

İyi bir öğrenci desteğine olan ihtiyaç ve bu ihtiyacı karşılama yetisi, öğretimin hangi ortamda yapıldığından bağımsızdır. KAÇD’lerden çok önce tasarlanan ve yapılan kredili çevrim içi derslerde, güçlü bir öğretmen buradalığı ve öğrencilere yeterli desteğin sağlanmasını temin eden titiz bir öğretim tasarımı sayesinde üst düzey bir öğrenci desteği verilmekteydi.

Bilgisayar programları öğrenci desteği sağlamada önemli yol kat etmiş olsa da öğrenci desteğinin üst düzey kavramsal öğrenme ve beceri gelişimiyle ilintili çoğu önemli işlevinin, ister yüz yüze ister uzaktan olsun, hâlen daha uzman bir öğretmen veya öğretim elemanı tarafından karşılanması gerekmektedir. Dahası, bu tür bir öğrenci desteğinin ölçeklendirilmesi oldukça güçtür; çünkü göreceli olarak emek-yoğun bir süreçtir ve öğretmenin veya öğretim elemanının konu alanında derinlemesine bilgi sahibi olmasını gerektirir. Dolayısıyla eğer geniş ölçekte başarılı bir öğrenme deneyiminden bahsediyorsak yeterli düzeyde öğrenci desteği sağlamayı yalnızca `ümit etmemiz’ yeterli olmayacaktır.

Bu, öğretmenler için aşikardır ancak öğrencinin başarısı için öğrenen desteğinin önemi, birçok KAÇD’nin tasarımını ile politikacıların ve medyanın öğrenci desteğini ortadan kaldırmaya odaklanan KAÇD’nin vaat ettiği maliyet tasarrufuna gösterdikleri tepkiden görüldüğü gibi her zaman takdir edilmez. Öğretmenler, öğretim elemanları ve eğitim kurumlarının öğrenci desteğine bakışları da farklılık göstermektedir. Bazı öğretim elemanları ‘benim işim öğretmek, seninkisi ise öğrenmek’ demeyi tercih etmektedir; bunun anlamı öğrencilerin öğrenmesi gereken içeriği anlatım yöntemiyle veya okumalarla kendilerine verdikten sonra gerisini öğrencilere bırakmaktır.

Bununla birlikte gerçek şu ki geniş bir öğrenci çeşitliliğine sahip herhangi bir sistemde etkili öğrenen desteği, öğrencinin başarısı için zorunludur.

Kaynakça

Brindley, J., Walti, C. and Zawacki-Richter, O. (eds.) (2004) Learner Support in Open, Distance and Online Learning Environments Oldenburg, Germany: Biblioteks- und informationssystem der Universität Oldenburg

Shea, P. et al. (2010) Online Instructional Effort Measured through the Lens of Teaching Presence in the Community of Inquiry Framework: A Re-Examination of Measures and Approach International Review of Research in Open and Distributed Learning, Vol. 11, No. 3

Vesin, B. et al. (2018) Learning in smart environments: user-centered design and analytics of an adaptive learning system Smart Learning Environments, Vol. 5, No. 24

Winkler, R. & Söllner, M. (2018): Unleashing the Potential of Chatbots in Education: A State-Of-The-Art Analysis. Academy of Management Annual Meeting (AOM) Chicago: Illinois