7.8 Eğitsel medyanın temellerini anlamak

Şekil 7.8 Bir köpeğin (Plastinasyon işlemi görmüş¹) kalbinin video açıklaması: öğrencilerin videoya kendi telefonlarından veya tabletlerinden erişmelerini sağlayan QR kodunu not edin. Görsel: Dr. Sue Dawson, Prince Edward Adası Üniversitesi

Bu bölümün bir miktar soyut ve kuramsal kaldığının farkındayım; ancak hangi konu alanı olursa olsun, uygulamanın altında yatan temellerin anlaşılması son derece önemlidir. Sürekli değişen dinamik bir alan olduğu için medya ve teknolojinin eğitimde kullanımı söz konusu olduğunda bunu anlamanın çok daha önemli olduğunu düşünüyorum. Bu sene medyada tanık olduğumuz gelişmeler, bir sonraki sene teknolojideki yeni gelişmelerin gölgesinde kalacaktır. Böylesine değişken bir denizde yıllar içinde ne tür değişiklikler meydana gelecekse gelsin, sabit kalacağı öngörülen birtakım rehber ilkeler ve kavramları incelemek gerekir.

Özet olarak bu bölümde vurgulamaya çalıştığımız ana noktaların özetini sunuyorum.

Önemli Noktalar

1. Teknolojiler, farklı yol ve yöntemlerle kullanılabilecek araçlardır. Önemli olan teknolojinin nasıl uygulandığıdır. Eğitim alanında bile (hatta belki özellikle de eğitim alanında), aynı teknolojiyi farklı yollarla uygulamak mümkündür. Dolayısıyla bir teknolojinin değerine karar verirken, nasıl kullanıldığına veya kullanılabileceğine daha yakından bakmamız gerekir. Esasen bunun anlamı, tek tek araçlara veya teknolojilere odaklanmaktansa, teknolojinin daha bütüncül kullanımını temsil eden medya üzerine daha fazla yoğunlaşmamız gerektiğidir. Ancak unutulmaması gerekir ki teknoloji, hemen hemen tüm medya türlerinin vazgeçilmez bir bileşenidir.
2. Teknolojiden çok medyaya yoğunlaşmak suretiyle, yüz yüze öğretimi de bir medya türü olarak kabul edip farklı boyutlar veya özellikler üzerinden yüz yüze öğretim medyasıyla daha teknoloji tabanlı medya türlerini karşılaştırmamız mümkün olacaktır.
3. Eğitsel medyanın genellikle farklı kombinasyonlarla kullanıldığından hareketle, medyanın altı temel taşını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
   1. yüz yüze öğretim
   2. metin
   3. durağan görsel
   4. ses (konuşma dâhil)
   5. video
   6. çoklu ve sosyal ortamlar (animasyon, benzetim, sanal gerçeklik dâhil)
4. Medya türleri, biçim, sembol sistemleri ve kültürel değerler açısından farklılık gösterir. Medya türlerinin bu kendine özgü özellikleri, medyanın veya teknolojinin sağladığı kolaylıklar veya avantajlar olarak anılmaktadır. Yani, farklı şekillerde öğrenen öğrencilere yardımcı olmak ve farklı öğrenme çıktılarına ulaşmak amacıyla farklı medya türleri kullanılabilir, böylece öğrenme daha fazla kişiselleştirebilir.
5. Bazı teknolojilerin benzer, bazılarınınsa farklı olduğu birçok boyut vardır. Bu boyutlara odaklanmak suretiyle, yeni medya ve teknolojileri çözümlemek için bir temel oluşturabilir, yeni medya ve teknolojilerin var olan coğrafyada nereye ‘yerleşebileceklerini’ görebilir ve öğrenme-öğretme açısından sağlayabilecekleri potansiyel faydaları veya sınırlılıklarını değerlendirebiliriz.
6. Eğitsel medyanın tanımlanması gereken başka özellikleri veya boyutları da olabilir; ancak aşağıda sıraladığım üç kritik özelliğin veya boyutun en önemlileri olduğunu düşünüyorum:
   1. geleneksel mi yeni medya mı
   2. eş zamanl mı eş zamansız mı
   3. tekli ortam mı zengin ortam mı
7. Bununla birlikte belirli bir medya türünün belirli özelliğe veya boyuta uygun olup olmadığının belirlenmesi, çoğu zaman, o medya türünün nasıl tasarlandığına bağlı olacaktır. Aynı zamanda, genellikle bir teknolojinin bu boyutlardan birinde yer almaya ne kadar zorlanabileceğinin bir sınırı vardır; her bir boyutta, iyi tasarıma tabi olarak ortamın eğitim olanaklarından yararlanmak açısından tek bir “doğal” konum olması muhtemeldir.
8. Daha sonra medyanın bu özellik veya boyutlarının istenen öğrenme hedefleri ve çıktılarına göre değerlendirilmesi gerekir. Bunu yaparken yeni bir eğitsel medyanın veya uygulamanın, daha önce gerçekleşmesi mümkün görülmeyen hedeflere ulaşılmasını sağlayabileceği unutulmamalıdır.
9. Bunu yaparken yeni bir eğitsel medyanın veya uygulamanın, daha önce gerçekleşmesi mümkün görülmeyen hedeflere ulaşılmasını sağlayabileceği unutulmamalıdır.
10. İçinde barındığı medya türleri ve araçların birleşimiyle eğitsel medyanın tüm özelliklerini ve boyutlarını kapsayan internet inanılmaz güçlü bir medyadır.