Şekil 8.8.1 Pedagojik kriterlere göre farklı ortamların analizi (Bates, 2011’den uyarlanmıştır)

8.8.1 Medyadaki pedagojik farklılıkların kısa özeti

Şimdi, bu bölümde tartışageldiğimiz farklı medya türlerinin kendilerine özgü pedagojik özelliklerini özetleyeceğiz.

Şekil 8.8.1 çeşitli öğrenme ortamlarının şematik bir analizini sunar. Şemayı oluştururken, hangi araçların hangi epistemolojik yaklaşıma daha fazla uyduğundan yola çıkarak nesnelci (siyah) yaklaşımdan yapılandırmacı (mavi) ve bağlantıcı (kırmızı) yaklaşıma uzanan bir sürem oluşturmaya çalıştım. Ders anlatımı ve seminer gibi geleneksel öğretim yöntemlerini de şemaya eklediğime dikkat ediniz. Şekil 8.8.1, bu araçlarla ilgili olarak yaptığım kişisel değerlendirmeyi gösteriyor. Başka öğretmenler veya eğitmenler, bu araçları kendilerinin nasıl kullandığına bağlı olarak bu şemayı farklı şekilde düzenleyebileceklerdir.

Var olan tüm araçlar veya medya türleri bu şemada yer almamaktadır (örneğin ses ve video ve KAÇD). Bir aracın şema üzerindeki yeri, nasıl kullanıldığına bağlıdır. Benim şemamda nesnel yaklaşıma yakın olarak gösterdiğim öğrenme yönetim sistemleri daha yapılandırmacı bir şekilde kullanılabileceği gibi bir derste kullanılan blogun erişim hakkı yalnızca öğretmendeyse yukarıdaki şemada en sağda yer alan blog öğretmen-kontrollü bir araç hâline gelecek ve şemanın en soluna geçecektir. Badia ve arkadaşları (2011) eğitim tasarımının ve teknolojinin durumsal kullanımının, bir ortamın spesifik uygunluklarından veya benzersiz özelliklerinden başarılı bir şekilde yararlanılıp kullanılmadığını çok etkilediğini göstermiştir. Öğrenci tercihleri ​​veya ön pozisyonlar, farklı medyanın belirli özelliklerinin başarılı bir şekilde uygulanmasını engelleyebilir veya destekleyebilir (örneğin, bilgisayar bilimi öğrencilerinin BİT iletişim ve tartışma uygunluklarından ziyade uyarlanabilir öğrenme tercihleri ​​- Arenas, 2015).

Buradaki amaç eğitsel medya türlerinin katı bir sınıflandırmasını yapmak değil belirli bir öğretim yaklaşımı için hangi araç ve medya türlerini kullanacağına karar vermek zorunda olan öğretmenler için bir çerçeve ortaya koymaktır. Hep ifade ettiğim gibi farklı öğretmenler, farklı medya türleri ve teknolojilerin analizi için farklı pedagojik değerler seti öne sürebileceklerdir.

Şekil 8.8.1’den bir örnekle devam edelim. Bir öğretmen bir ÖYS’ni öğrencilerine kaynak temin etmek için ders izlencesini, derste takip edilecek ilke ve prosedürleri ve dersle ilgili görevlere ilişkin teslim tarihlerini tek bir platform üzerinde toplamak için kullanabilir. Aynı öğretmen, farklı sosyal medya araçlarını da derse dâhil edebilir. Böylece öğretmen öğrencilerinin e-portfolyo biçiminde hazırladığı öğrenme materyalleri için ÖYS üzerinde bir yapılandırılmış bir yer oluştururken, öğrenciler de ortak projelerini küçük gruplar hâlinde ister tartışma forumlarında isterse Facebook gibi sosyal ağlar üzerinde sürdürülebilirler. Yukarıda verdiğim örnek, kredili bir ders çerçevesinde tasarlandı.

Benzer bir çerçeveyi, Facebook, bloglar ve Youtube gibi araçlar üzerinde odaklanarak yaygın eğitim veya kurumsal olmayan eğitimlerde sosyal medyanın öğrenmede kullanımı için de hazırlayabiliriz. Çok daha öğrenen merkezli olan bu uygulamalarla, öğrenenler istedikleri araçlar ve bu araçların kullanımı konusunda kendi kararlarını verebilirler. Bunun en güzel örnekleri, Tema 5’de gördüğümüz gibi bağlantıcı KAÇD’lerdir.

8.8.2 Önemli Noktalar

Tema 8: Önemli Noktalar

Öğretme ve öğrenme için kullanabileceğimiz birçok medya türü mevcuttur. Özellikle de:

• metin, ses, video, bilgisayar, internet ve sosyal medyanın her birinin, kendini öğrenme ve öğretme için faydalı kılan eşsiz özellikleri vardır;
• hangi medya türünün veya türlerinin seçileceğine ilişkin karar verirken aşağıdaki faktörler önemlidir:

• • öğretimin arka planındaki öğretim felsefesi;
  • konunun veya içeriğin sunumsal ve yapısal gereklilikleri;
  • öğrencilerden geliştirmeleri beklenen beceriler;
  • farklı medya türlerinin oynayacağı rollere ilişkin olarak kendisi de artık bir öğrenen olan öğretmenin veya eğitmenin hayal gücü;
• sosyal medya sayesinde artık öğrenciler, kendi öğrenme materyallerini oluşturmak ve sahip oldukları bilgileri göstermek için çok güçlü araçlara sahiptirler;
• dersler öğrencilerin ilgileri doğrultusunda yapılandırılabilir ve böylece kendilerinden beklenen öğrenme çıktılarının veya yeterliliklerin geliştirilmesinde doğru içeriği ve kaynakları kendileri de arayabilirler.
• artık internet üzerinde istediğimiz içeriğe ücretsiz olarak erişebiliyoruz; böylece öğrenciler, bir öğretmenin veya profesörün dikte ettiği bilgilerin ötesine geçerek istedikleri bilgiyi arayabilirler, bilgiye erişebilirler ve kullanabilirler;
• öğrenciler, kendi çevrim içi kişisel öğrenme ortamlarını yaratabilirler;
• çoğu öğrenci, hâlen daha, öğrenme süreçlerine rehberlik edecek yapılandırılmış bir yaklaşıma ihtiyaç duyacaktır;
• sosyal medya aracılığıyla kaliteli öğrenmeyi temin etmek için öğretmenin varlığı ve rehberliği son derece önemli ve gereklidir;

• öğrencilerin dijital çağda gerekli olan becerileri geliştirmelerine yardımcı olmak için öğretmenler, sınırsız öğrenci özgürlüğü ile gereğinden fazla sınırlandırılmış öğrenme ortamları arasında bir orta yol bulmalıdır.

Kaynakça

Arenas, E. (2015) Affordances of Learning Technologies in Higher Education Multicultural Environments The Electronic Journal of e-Learning Volume 13 No. 4 (pp 217-227)

Badia, A., Barberà, E., Guasch, T., Espasa, A. (2011). Technology educational affordance: Bridging the gap between patterns of interaction and technology usage in: Digital Education Review, Vol.19, pp 20-35

Bates, A. (2011) Understanding Web 2.0 and its implications for e-learning, in Lee, M. and McCoughlin, C. (eds.) Web 2.0-based E-learning: applying social informatics for tertiary teaching Hershey PA: Information Science